czwartek, 7 lipca 2016

Tracha bilonowa Izaaka II Angelosa

W ponad 1200-letniej historii Cesarstwa Bizantyjskiego na cesarskim tronie zasiadało blisko 100 władców. Dynastie konstantyńska, walentyniańska, teodozjańska, leońska i kolejne, następowały po sobie i przejmowały rządy w Konstantynopolu. Niektóre z nich trwały przy władzy przez stulecia (np. dynastia macedońska albo Paleologów), inne traciły ją po bardzo krótkim okresie rządów (stało się tak z np. dynastią Kantakuzenów, panującą w latach 1347-1357).

W 1185 r. zostaje obalona, panująca od ponad 100 lat, dynastia Komnenów. Cesarz Andronik I Komnen ginie na Hipodromie w Konstantynopolu, a na tron wstępuje pierwszy władca z dynastii Angelosów – Izaak II Angelos. Ma zasiadać na cesarskim tronie przez następne 10 lat oraz współrządzić przez kilka miesięcy w latach 1203-1204.

Wizerunek Izaaka II Angelosa (źródło: wikipedia.org)

Panowanie Izaaka II Angelosa to czas licznych wojen z odrodzonym w 1185 r. Carstwem Bułgarii, Normanami, Serbami. Na jego panowanie przypada też III wyprawa krzyżowa, której część prowadzona przez cesarza niemieckiego Fryderyka I Barbarossę przemaszerowała przez bizantyńskie ziemie. Druga część wyprawy, która do celu zmierzała drogą morską ominęła wprawdzie terytorium Cesarstwa, ale Ryszard Lwie Serce odebrał Bizancjum władzę nad Cyprem.

Izaak II Angelos został obalony w marcu 1195 r. przez swego starszego brata, Aleksego. Po obaleniu nowy cesarz kazał oślepić i uwięzić w Konstanynopolu obalonego brata. Izaak II Angelos spędził w więzieniu 8 lat. Do władzy powrócił na kilka miesięcy na przełomie 1203 i 1204 r., kiedy współrządził ze swym synem, cesarzem Aleksym IV. Izaak II Angelos zmarł w styczniu 1204 r.

Panowanie Izaaka II Angelosa zgodnie przez historyków jest oceniane jako jeden z najgorszych rządów w historii Cesarstwa. Bizancjum w trakcie jego 10-letniego sprawowania władzy było zarządzane przez ludzi miernych, pieniądze zamiast na armię i niezbędne reformy szły na zbytki i absolutnie niepotrzebne wydatki. Cesarstwo traciło przez to nie tylko wizerunkowo, ale również zwyczajnie było coraz słabsze i łatwo ulegało wrogom. Efektem takiej polityki i rządzenia były m.in. liczne straty terytorialne.

Prezentowana poniżej bilonowa tracha została wybita najprawdopodobniej właśnie za panowania Izaaka II Angelosa, w okresie 1185-1195. Przynajmniej tak orzekli mądrzejsi ode mnie w oparciu o wizerunek władcy oraz parametry monety – dla mnie numizmatyka bizantyńska to ciągle terra incognita, w którą mam nadzieję kiedyś się w końcu zagłębić.


Moneta ma około 26 mm średnicy i waży 2,32 g. Została wybita w bilonie (stop miedzi i srebra/złota), w Konstantynopolu. Na awersie widoczny wizerunek cesarza,  koronowanego ręką Boga. Na awersie natomiast powinien znajdować się wizerunek siedzącej na tronie Maryi, na kolanach której znajduję się dzieciątko Jezus.

1 komentarz: